Actividade 32: O sistema Terra.

 1. Cal é a principal consecuencia da translación da Terra? E da rotación?

 As estacións orixínanse pola inclinación do eixe de xiro da Terra. Esto provoca que os raios solares cheguen con distinta forza dependendo da latitude.

 

2. Que características da Terra a fan "idónea" para a vida?

 Como o eixe de xiro está inclinado fronte a eclíptica durante algúns meses o hemisferio norte (parte da Terra situada ao norte do ecuador) recibe máis horas de luz polo que os días son máis largos e as noites máis curtas, mentres que noutros meses é o contrario habendo días máis curtos e noites máis longas. No hemisferio sur pasa xusto o contrario en cada época do ano.

 

3. Fai unha redacción breve explicando a diapositiva 13.

 Na diapositiva 13 se fai unha perspectiva de conxunto. 

No interior de todo encóntrase a biosfera a que rodean a atmósfera, a hidrosfera (nestas dúas entra a enerxía solar) é a xeosfera (nestra entra a enerxía interna). En todos estes entra a gravedade é a actividade e a actividade humana.

 

4. Cal é o criterio que se utiliza para establecer o modelo xeoquímico da xeoesfera?, e cal é no modelo dinámico?

 Modelo xeoquímico. A partir dos datos proporcionados polo método sísmico e por outros análises, deduciuse a composición química das capas e subcapas da Terra.

                 Codia. Capa máis superficial e a máis delgada; esténdese dende a superficie ata a descontinuidade de Mohorovicic. Está constituída por unha gran variedade de rochas. É de dous tipos:

                    Codia continental. Forma os continentes e as plataformas continentais somerxidas. O seu grosor varía entre 30-40 km. Está composta por unha gran variedade de rochas, sobre todo granitos, rochas metamórficas e rochas sedimentarias, de menor densidade que as da codia oceánica.

                    Codia oceánica. Forma o resto das zonas cubertas polos océanos (o 75% da superficie da xeosfera). O seu grosor varía entre 5-15 km e a súa composición e sobre todo, de basaltos e gabros.

 
               Manto. É a capa máis grosa da xeosfera. Sitúase entre a descontinuidade de Mohorovicic e a de Gutenberg. Está formada por rochas moi densas (peridotita). Ten dúas zonas:
                    Manto superior.
                    Manto inferior.

                Núcleo. Esténdese desde os 2900 km ata o centro do planeta (6370 km). Pola súa densidade supónse composto por metais. Nel diferénciase o núcleo externo (líquido) e o interno (sólido).

 

Modelo xeodinámico. Os estudos do interior terrestre mediante as ondas sísmicas, tamén proporcionan información sobre as características mecánicas dos materiais das capas internas da xeosfera, é dicir, se son fluídas, plásticas ou ríxidas. 

                Litosfera. É a capa máis superficial. Non é unha capa continua, senon que está fragmentada en placas. Pódese relacionar con dúas das divisións xeoquímicas: a codia e a parte superior do manto.

                Mesosfera. É a parte máis extensa da xeosfera e correspóndese co resto do manto que non forma parte da litosfera. Na zona máis profunda, no límite co núcleo, detéctanse masas de rochas moi quentes que se volven menos densas que as de arredor e que ascenden polo manto ata a litosfera.

                Endosfera. Ocupa o centro e se corresponde co núcleo do modelo xeoquímico.

 

5. Soe dicirse que os procesos xeolóxicos externos destrúen o relevo mentres cos internos o crean. Que quere dicir?, cal e a enerxía que orixina uns e outros?

 A Terra é un planeta dinámico, cos seus elementos en constante movemento e transformación. O relevo actual da Terra é o resultado da combinación das forzas internas, que o crean, e das externas, que o destrúen e modelan. Do mesmo xeito, as rochas cambian co paso do tempo, seguindo unha evolución coñecida como ciclo das rochas. O ciclo é continuo no tempo, é dicir, calquera tipo de rocha pode transformarse, se o tempo e as condicións o permiten, noutra distinta.

A orixe do ciclo son os procesos xeolóxicos externos e internos. Os procesos externos actúan sobre as rochas da superficie terrestre mediante meteorización, erosión, transporte e sedimentación, orixinando sedimentos, que tamén conteñen restos de seres vivos.

Nas zonas de subducción, á medida que os sedimentos se acumulan, o aumento da presión e da temperatura vai orixinando primeiro as rochas sedimentarias e, a profundidades maiores, as rochas metamórficas.

Ao continuar o afundimento, esas rochas poden chegar a fundirse, orixinando magma.

Parte do magma arrefece lentamente na profundidade e dá lugar a rochas plutónicas; outra parte escapa polos volcáns nos bordos das placas e dá lugar ás rochas volcánicas. Ambos os dous tipos inclúense nas rochas magmáticas.

Co tempo, e debido á dinámica da litosfera, os diversos tipos de rocas rematan na superficie terrestre, onde se someten aos procesos externos, co que comeza un novo ciclo.

 

6. Que tipos de bordes de placas hai? En cal deles se crea litosfera? En cal se destrúe?

 Hai moitos tipos de bordes de placas: constructivos (dorsais) É unha zona de separación de placas. Son as dorsais onde nace a  litosfera oceánica e as dúas placas sepáranse en direccións contrarias. Así se explica que as rocas atopadas nas dorsais sexan actuais, "acaba de saír" o magma que as formou,
destructivos (zonas de subdución) Un bordo converxente ou destrutivo é o bordo de choque entre dúas placas  tectónicas. Cando no bordo converxente, unha das placas da  litosfera afúndese debaixo da outra consumíndose no manto fálase de  subducción e pasivos (fallas transformantes) bordo de desprazamento lateral dunha placa tectónica respecto da outra.

 

7. Que relación hai entre o funcionamento da atmósfera e da hidrósfera?

 O ciclo da auga ten unha interacción constante co ecosistema xa que os seres vivos dependen desta para sobrevivir, e á súa vez axudan ao funcionamento do mesmo. Pola súa banda, o ciclo hidrolóxico presenta certa dependencia dunha atmosfera pouco contaminada e dun grao de pureza da auga para o seu desenvolvemento convencional, e doutra maneira o ciclo entorpeceríase polo cambio nos tempos de evaporación e condensación.

Os principais procesos implicados no ciclo da auga son:
 

Evaporación: A auga se  evapora na superficie oceánica e tamén polos organismos, no fenómeno da  transpiración en plantas e  sudoración en animais. Os seres vivos, especialmente as plantas, contribúen cun 10 % á auga que se incorpora á atmosfera. No mesmo capítulo podemos situar a  sublimación, cuantitativamente moi pouco importante, que ocorre na superficie xeada dos glaciares ou a  banquisa.   

Condensación: A auga en forma de vapor sobe e condénsase formando as nubes, constituídas por auga en pingas minúsculas.
  

Precipitación: Prodúcese cando as pingas de auga, que forman as nubes, arrefríanse acelerando a condensación e uníndose as pingas de auga para formar pingas maiores que terminan por precipitarse á superficie terrestre en razón ao seu maior peso. A precipitación pode ser sólida (neve ou saraiba) ou líquida (choiva).
   

Infiltración: Ocorre cando a auga que alcanza o chan, penetra a través dos seus poros e pasa a ser subterránea. A proporción de auga que se infiltra e a que circula en superficie ( escorrentía) depende da permeabilidade do substrato, da pendente e da cobertura vexetal. Parte da auga infiltrada volve á atmosfera por evaporación ou, máis aínda, pola  transpiración das plantas, que a extraen con raíces máis ou menos extensas e profundas. Outra parte incorpórase aos acuíferos, niveis que conteñen auga estancada ou circulante. Parte da auga subterránea alcanza a superficie alí onde os acuíferos, polas circunstancias topográficas,  intersecan (é dicir, cortan) a superficie do terreo.
 

Escorrentía: Este termo refírese aos diversos medios polos que a auga líquida deslízase costa abaixo pola superficie do terreo. Nos climas non excepcionalmente secos, incluídos a maioría dos chamados  desérticos, a  escorrentía é o principal axente xeolóxico de erosión e de transporte de sedimentos.
  

Circulación subterránea: Prodúcese a favor da gravidade, como a  escorrentía superficial, da que se pode considerar unha versión. Preséntase en dúas modalidades:
        Primeiro, a que se dá na zona  vadosa, especialmente en rocas  karstificadas, como son a miúdo as calcarias, e é unha circulación sempre pendente abaixo.
        Segundo, a que ocorre nos acuíferos en forma de auga  intersticial que enche os poros dunha roca  permeable, da cal pode mesmo remontar por fenómenos nos que interveñen a presión e a capilaridade.
   

 Fusión: Este cambio de estado prodúcese cando a neve pasa a estado líquido ao producirse o desxeo.
     

Solidificación: Ao diminuír a temperatura no interior dunha nube por baixo de 0 ° C, o vapor de auga ou a auga mesma conxélanse, precipitándose en forma de neve ou saraiba, sendo a principal diferenza entre os dous conceptos que no caso da neve trátase dunha  solidificación da auga da nube que se presenta polo xeral a baixa altura. Ao irse conxelando a humidade e as pequenas pingas de auga da nube, fórmanse flocos de neve, cristais de xeo  polimórficos (é dicir, que adoptan numerosas formas visibles ao microscopio), mentres que no caso da saraiba, é o ascenso rápido das pingas de auga que forman unha nube o que dá orixe á formación de xeo, o cal vai formando a saraiba e aumentando de tamaño con ese ascenso. E cando sobre a superficie do mar prodúcese unha manga de auga (especie de tornado que se produce sobre a superficie do mar cando está moi caldeada polo sol) este xeo orixínase no ascenso de auga por adherencia do vapor e auga ao núcleo conxelado das grandes pingas de auga. O proceso repítese desde o inicio, consecutivamente polo que nunca se termina, nin se esgota a auga.