Actividade 19. Método Científico.

 

Qué é o Método Científico?

O método científico é un conxunto de pasos ordenados que se empregan para adquirir novos coñecementos. Arranca na prehistoria co nome primitivo ensaio-erro.

2.Define: empirismo, filosofía, hipótese, teoría.

Empirismo:  Doutrina psicolóxica e  epistemológica que, fronte ao racionalismo, afirma que calquera tipo de coñecemento procede unicamente da experiencia, xa sexa experiencia interna (reflexión) ou externa (sensación), e que esta é a súa única base ou o método ou procedemento que está baseado na experiencia e na observación dos feitos.

 Filosofía: Conxunto de reflexións sobre a esencia, as propiedades, as causas e os efectos das cousas naturais, especialmente sobre o home e o universo ou o sistema filosófico ou conxunto sistemático dos razoamentos expostos por un pensador.

Hipótese: Suposición feita a partir duns datos que serve de base para iniciar unha investigación ou unha argumentación.

Teoría:  Conxunto de regras, principios e coñecementos acerca dunha ciencia, unha doutrina ou unha actividade, prescindindo das súas posibles aplicacións prácticas ou un conxunto organizado de ideas que explican un fenómeno, deducidas a partir da observación, a experiencia ou o razoamento lóxico.

 

 3. Cal foi a contribución de Galileo e de Descartes ao método?

Os filósofos " filosofaron" sobre o coñecemento desde o comezo, desde a aparición da Filosofía. Tiñan interese en saber cando unha afirmación é verdadeira, é dicir, que condicións debe cumprir un coñecemento para poder estar seguros da súa verdade. Hoxe poderiamos formular  simplificadamente esta cuestión: "Que é ciencia?" Responder adecuadamente a esta pregunta segue sendo do noso interese, pois se queremos facer ciencia primeiro deberemos pensar é dicir, " filosofar" en que condicións un coñecemento é científico.

 O  Geocentrismo  teorizado na Antigüedad será adoptado como válido durante a Idade Media, pois encaixaba facilmente o pensamento cristián exposto na mesma Biblia. Ao demostrarse durante o Renacemento que é erróneo o seu  substituirá polo  Heliocentrismo e, ademais, exporase unha nova forma de crear coñecemento que prescinde da Fe e retorna á formulación grega de buscar a verdade empregando os sentidos e a razón. Xorde así a ciencia moderna. 

Se se considera a Galileo como o verdadeiro fundador da ciencia moderna é porque foi capaz, en primeiro lugar, de definir o campo propio da súa investigación, o mundo físico, separándoa tanto da teoloxía como da filosofía, delimitación que non queda tan clara en Newton, e, en segundo lugar, porque trazou un programa de investigación determinando os obxectivos da mesma: as leis naturais, ao ser de tipo matemático, funcionan dun modo  determinístico, sempre ás mesmas causas corresponden os mesmos efectos; non hai, por tanto, forzas ocultas que poidan dar lugar a efectos inesperados. 

3. Fai un esquema indicando as etapas do método científico.

1. Problema, obstáculo e idea.
Unha idea xorde na mente dun científico acerca dun fenómeno, que presenta certos obstáculos para a súa comprensión. Hai unha parte do coñecemento que non está cuberta e a mente inquieta do científico quere demostrala. O primeiro paso é formular unha idea de forma  inteligible para que quede exposta.

2. Hipótese.
Unha vez pensado o problema, as súas posibles solucións e revisadas outras experiencias similares doutros autores enuncia unha hipótese. Que é unha hipótese? Pois é un enunciado  conjetural sobre a relación que hai entre dúas ou máis fenómenos ou variables. Para definila ben se ha de expresar as relacións entre variables de forma correcta e indicar a necesidade de verificar esas relacións expresadas. A hipótese é o primeiro instrumento de traballo dunha teoría. As hipóteses han de ser  comprobables para saber se son probablemente certas ou falsas. Son o fío condutor de toda investigación científica.
Exemplo: O exceso de automóbiles e as fábricas son as causas da contaminación ambiental nas grandes cidades.

3. Razoamento e dedución.
É nesta fase cando o científico deduce as consecuencias das hipóteses expostas. Por exemplo, se se establecen relacións entre música e felicidade o científico concluirá que se aumenta a música nos suxeitos experimentais mentres realizan unha tarefa aumentará o seu nivel de satisfacción persoal ou felicidade subxectiva.
Un exemplo de razoamento  deductivo é o seguinte: “Todos os cans teñen catro patas /  Bobby é un can /  Bobby ten catro patas”. Como se pode apreciar, a conclusión (“ Bobby ten catro patas”) deriva directamente da premisa orixinal, que é universal (“Todos os cans teñen catro patas”).

4. Observación, proba e experimento.
Se todo o demais expúxose de forma  concisa e clara. O fundamental de comprobar unha hipótese é demostrar a relación expresada por ela. Neste paso verifícanse a relacións entre as variables. Someter a proba a relación expresada no problema exposto en busca da súa comprobación e experimentación.  

Un perfecto exemplo da observación científica constitúeo a viaxe do científico inglés Charles Darwin ás Illas Galápagos en Ecuador. Darwin posuía xa teorías sobre a orixe das especies (que logo publicou nun libro do mesmo título) e que acumulara ao longo dos seus outros viaxes e observacións.

Unha proba A/ B de dúas variantes dunha páxina de produtos (A e  B). A variante para ten unha foto de cor azul, mentres que a variante  B ten unha de cor vermella.

Un exemplo de experimento é que che reciten uns pasos xunto cos seus  meteriales para obter un resultado.

 5. Resultados.
Como punto final ao método científico expóñense os resultados da experimentación indicando se a hipótese inicial pódese aceptar ou rexeitar, ou as modificacións que hai que realizar para lograr demostrala.

Un xemplo do resultado é o que obteñes por facer algo.

Temos que ter en conta que a secuencia exposta das 5 fases do método científico non teñen que ser fixas. A primeira fase, onde aparece a idea no científico, non termina claramente antes de iniciarse a segunda fase de formulación da hipótese. Antes de expor as deducións da hipótese final pódense realizar estudos piloto para efectuar probas sobre as implicacións da hipótese. Ou simplemente, a hipótese requira ser perfeccionada.